Thông thường khi nhắc đến thuế thì thuế trực thu và thuế gián thu được nhiều người đề cập song song với nhau. Vậy thuế trực thu và thuế gián thu có điểm nào giống và khác nhau? Cùng MISA MeInvoice phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu trong nội dung bài viết ngay sau đây.
1. Khái niệm thuế trực thu và thuế gián thu
Thuế trực thu là loại thuế đánh vào thu nhập của doanh nghiệp, cá nhân, trong đó người nộp thuế đồng thời là người chịu thuế. Đơn giản hóa hơn, thuế trực thu sẽ được khấu trừ trực tiếp vào nguồn thu nhập của đối tượng chịu thuế. Đối với thuế trực thu, người nộp thuế nộp trực tiếp tại cơ quan thuế của nhà nước và không được phép ủy quyền cho người khác.
Ví dụ: Đối với cá nhân người lao động có mức thu nhập từ 11 triệu trở lên (sau khi đã trừ toàn bộ khoản đóng tự nguyện) sẽ thực hiện khấu trừ thuế trực thu trực tiếp trên thu nhập của đối tượng chịu thuế.
Trái với thuế trực thu, thuế gián thu đánh vào giá trị hàng hóa dịch vụ cung cấp trên thị trường. Trong đó, người chịu thuế là người tiêu dùng hàng hóa cuối cùng và người sản xuất, kinh doanh sẽ thay người tiêu dùng nộp thuế.
Ví dụ: Thuế GTGT là loại thuế gián thu đánh vào người tiêu dùng cuối cùng. Doanh nghiệp là bên có trách nhiệm thu lại số thuế đó và nộp cho ngân sách nhà nước. Trên thực tế, doanh nghiệp không phải chịu thuế GTGT khi thực hiện sản xuất và vận chuyển hàng hóa.
Lưu ý: Bạn có thể tìm hiểu cụ thể hơn về thuế trực thu và thuế gián thu trong các bài viết tìm hiểu thêm dưới đây.
Tìm hiểu thêm:
|
2. Phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu
Thực chất, thuế trực thu và thuế gián thu đều có những đặc điểm giống và khác nhau để có thể phân biệt và nhận biết bản chất của thuế. Dưới đây là một số những điểm giống và khác nhau của 2 loại thuế này.
2.1. Điểm giống nhau
– Đối với thuế gián thu và thuế trực thu thì đều là phương thức thu thuế được quy định bởi pháp luật về thuế.
– Đều là nguồn điều tiết thu nhập đối với cá nhân, tổ chức kinh tế trong xã hội.
– Đối tượng chịu thuế phải trích một khoản nhất định để phục vụ cho việc đóng thuế vào ngân sách nhà nước.
2.2. Điểm khác nhau
| So sánh | Thuế trực thu | Thuế gián thu |
| Đối tượng chịu thuế | Là người nộp thuế đồng thời là người chịu thuế. | Người nộp thuế là cá nhân, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, người chịu thuế là người tiêu dùng cuối cùng. |
| Mức độ tác động | Thuế trực thu tác động ít vào giá cả thị trường. | Thuế gián thu có nhiều ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả thị trường. |
| Mức độ quản lý | Thuế trực thu khó quản lý hơn vì phải dựa trên cơ sở kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Đối với các nước đang phát triển, thuế trực thu là nguồn thu chính của ngân sách. | Thuế gián thu dễ quản lý hơn vì được cấu thành và điều tiết bởi giá bán hàng hóa, dịch vụ cung cấp. Đối với những nước chậm phát triển thì thuế gián thu là nguồn thu chính của ngân sách. |
| Phương thức điều tiết | Cân bằng, điều tiết trực tiếp thông qua thu nhập. | Cân bằng, điều tiết gián tiếp thông qua việc điều chỉnh giá bán phù hợp với thị trường. |
| Phạm vi thu thuế | Thuế trực thu hoạt động trong phạm vi hẹp. | Thuế gián thu hoạt động trong phạm vi rộng. |
| Ưu điểm | Hạn chế lạm phát, cân bằng được quyền và nghĩa vụ của đối tượng nộp thuế, thu hẹp khoảng cách phân biệt giai cấp. | Cơ quan thuế quản lý dễ dàng hơn, hạn chế được hành vi trốn thuế. |
| Hạn chế | Thuế trực thu là một loại thuế rất khó thu. Mặc dù chính phủ đã thực hiện nhiều biện pháp ngăn chặn các việc trốn thuế, nhưng thực tế vẫn có nhiều hành vi gian lận mà qua đó các cá nhân và doanh nghiệp có thể trốn tránh hoặc nộp thuế ít hơn mức mà họ cần đóng. | Thuế gián thu khó đảm bảo công bằng giữa những người nộp thuế vì mọi người dù có thu nhập thấp hay thu nhập cao đều phải nộp thuế gián thu với tỷ lệ như nhau. |
3. Ý nghĩa của việc phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu
Việc phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu mang tới 3 ý nghĩa như sau:
- Tìm ra phương thức điều tiết phù hợp và áp dụng có hiệu quả đối với nền kinh tế nước nhà. Từ những phương thức điều tiết ấy sẽ giúp việc xây dựng sắc thuế phù hợp, phản ánh được phạm vi tác động của phương thức đó.
- Tác động mạnh mẽ đến quy trình thu thuế của cơ quan quản lý thuế, với mỗi loại thuế từ việc xác định đối tượng, mức thuế, căn cứ xác định thuế, cách tính thuế sẽ có những biện pháp phù hợp để cải thiện tình trạng nộp thuế trên.
- Việc chọn phương thức điều tiết là thuế gián thu hay thuế trực thu sẽ ảnh hưởng đến tâm lý của người chịu thuế, dẫn đến hành vi trốn thuế. Đối với loại thuế trực thu sẽ khiến cho người chịu thuế có phản ứng tiêu cực dẫn đến hành vi trốn thuế, khai thuế không đúng. Còn với loại thuế gián thu thì sẽ tạo cho người tiêu dùng không có gánh nặng về nghĩa vụ thuế và xem đó là phần tất yếu khi sử dụng hàng hóa, dịch vụ.
4. Lời kết
Trên đây là cách phân biệt giữa hai loại thuế là thuế trực thu và thuế gián thu mà MISA MeInvoice muốn gửi đến cho các bạn. Hy vọng nội dung trong bài viết này sẽ giúp bạn có cách nhìn nhận diện đúng đắn về hai loại thuế này. Bên cạnh đó, nếu bạn thấy nội dung bài viết hữu ích thì hãy chia sẻ bài viết đến cho nhiều người khác cùng tham khảo.
Ngoài ra, nhằm đáp ứng kịp thời nhu cầu chuyển đổi và sử dụng chứng từ thuế thu nhập cá nhân theo Nghị định 123, Thông tư 78, Công ty cổ phần MISA đã phát hành phần mềm MISA AMIS Thuế TNCN đáp ứng đầy đủ các nghiệp vụ chứng từ điện tử mới nhất, cùng với nhiều lợi ích tuyệt vời như:
- Cung cấp bộ hồ sơ đăng ký mẫu theo Thông tư 78, đơn vị sử dụng mẫu này nộp đăng ký với Cơ quan thuế.
- Đáp ứng thiết lập mẫu, lập và ký điện tử mẫu chứng từ khấu trừ theo Nghị định 123, Thông tư 78.
- Xử lý các chứng từ đã lập khi có sai sót.
- Lập và nộp bảng kê sử dụng chứng từ khấu trừ thuế TNCN điện tử gửi Cơ quan thuế.
Video giới thiệu phần mềm MISA Amis Thuế TNCN
Nếu Quý doanh nghiệp quan tâm và có nhu cầu tư vấn miễn phí về phần mềm MISA AMIS Thuế TNCN, hãy nhanh tay đăng ký tại đây, bộ phận tư vấn của Công ty cổ phần MISA sẽ liên hệ lại trong thời gian muộn nhất là 30 phút sau khi đã nhận được yêu cầu tư vấn của bạn:
024 3795 9595
https://www.misa.vn/
